Soğuk savaş yıllarının Türkiye’deki en önemli pistlerinden olan Sinop Havalimanı içerisinde 2012 yılında Koleksiyoner ve makine mühendisi Cemalettin Kaya tarafından bulunan ve üzerinde ‘Sinop-Moskova Tayyare Meydanı’ yazan sütun, Valilik tarafından yeni yerine dikildi.
BATAKLIKTA KAYBOLUP UNUTULMUŞTU
1933 yılında Eskişehir 1. Tayyare Alayı’na bağlı filonun gerçekleştirdiği Sinop-Moskova uçuşunun anısına dikilen ve ardından kaldığı bataklık alanda geçen uzun yıllar nedeniyle unutulan sütun, o tarihlerde düşüncesi bile hayal olan Sinop Havalimanının ilk temel taşını oluşturmuş. Cemalettin Kaya'nın araştırmaları sonucu Vitrinhaber Genel Yayın Yönetmeni Serhat Özşahin tarafından yapılan haberle ilk kez Sinopluların duyduğu anıt sütun, Cumhuriyetin 100. yılında yeni yerine taşındı.
Havalimanında yapılan Teyyare Meydanı ve meydana konuşlandırılan anıt sütunun açılışı törenle yapıldı.
Törene Vali Dr. Mustafa Özarslan, AK Parti Sinop Milletvekili Dr. Nazım Maviş, Protokol Üyeleri, kurum müdürleri ve Sinop Havalimanı çalışanları katıldı.
SÜTUNUN HİKAYESİ
Sütunun hikayesini anlatan Kaya, "1933 yılında Cumhuriyetin onuncu yıl törenlerine, Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (SSCB) hükümeti bir heyetle katılmış. Sovyet ekibi törenlere üç uçakla gelmiş ve bu uçakları Türk hükümetine hediye etmişler. Bu anlamlı ziyaret sonrası aynı şekilde bir Türk Tayyare Filosu'nun da Rusya'ya ziyareti programlanmış ve 1934 yılı nisan ayının son yarısında Eskişehir'den Rusya'ya doğru yola çıkılmış.
Eskişehir-Sinop uçuşu ardından, Sinop'tan Sivastopol ve Harkof üzerinden Moskova'ya uçuş gerçekleşmiş. Kaynaklardan edindiğimiz bilgilere göre bu seyahat, yurt dışına ve deniz aşılmak suretiyle uçaklarla gerçekleşen ilk seyahat. Seyahat sırasında her türlü tedbir alınmış, filo mürettebatına kauçuk ceketler verilmiş, aynı zamanda deniz üzerinde emniyeti sağlamak bakımından Sinop-Odesa arasında deniz kuvvetlerimize ait üç muhrip 25 mil ara ile yerleştirilmiş. Hatta Sinop'ta geçici bir telsiz istasyonu kurulmuş ve Vehbi Uçaner'in bulunduğu uçaktaki telsizle deniz geçilinceye kadar Sinop ile irtibat temin edilerek hava durumu hakkında bilgi edinilmiş. Ayrıca Yıldırım Yakard idaresinde altıncı bir uçakta asıl filo ile Sinop'a kadar gelerek filo uçaklarında herhangi bir arızaya karşı tedbiren görevlendirilmiş. 21 Nisan'da başlayan seyahate katılan ekibimiz 9 Mayıs'ta Moskova'ya ulaşmışlar. Moskova'da on beş gün kalındıktan sonra ziyaret amacıyla ve trenle Leningrad'a gidilerek bir hafta kadar da orada kalınarak çeşitli ziyaretler ve geziler tertip edilmiş. Rusya seyahatini tamamlayan
filomuz 14 Mayıs'ta Rus-Romen sınırını geçerek Bükreş'e varmış. Daha sonra Bulgaristan üzerinden geçilerek İğne Ada'dan Karadeniz'e çıkılmış, Terkos Gölü - Yeşilköy üzerinden Eskişehir'e dönüş gerçekleştirilmiş. Söz konusu seyahat, 1934 yılında dünya siyaseti ve Türk-Rus siyasi ilişkileri açısından da önemli bir hava estirmiş" diye konuştu.
Sütunun bu seyahatin anısına dikildiğini belirten Cemalettin Kaya, şöyle konuştu: "Şu anda bizde burada sizin aracılığınızla tarihe not düştük. Unutulan ve üzeri yosunla kaplanan bu tarihi taşın, Sinop Havaalanı'nın ilk temel taşı olduğunu gördük. Daha burada havaalanı bile yokken, alanın Sinop-Moskova Tayyare Meydanı olarak adlandırıldığını ve böyle önemli bir hikayenin anıtlaştırılmış nişanesini tüm vatandaşlarımızla paylaşmak istedim. Bu arada anıt, ileride Sinop'ta kurulması planlanan kent müzesi içinde önemli bir yapı taşı olacaktır. Tabi önce bu anıtın Ukrayna ve Rusya'daki izlerinin de takip edilerek, söz konusu seyahatin belge ve resimleri de toplanması şart. Toplanacak kaynaklar kent müzesinde önemli bir malzeme teşkil edecektir."
