Türkiye’nin en önemli çam balı üretim merkezi olan Muğla’da bu yıl arıcılar en verimli yıllardan birini yaşadı. Geçen yıllarda çam balında kıtlık yaşandığı için 10 kovan arı sezonda yaklaşık 1 teneke bal toplayabiliyorken, bu yıl 2 kovan arı bir teneke bal topladı. Verimin çok iyi olduğunu ancak arı kolonilerinin azalmasından dolayı bu sezon çam balının ağaçta kaldığını belirten arıcılar geçen yıllarda 6-7 bin ton olan çam balı rekoltesinin bu yıl 20 bin tona yaklaştığını açıkladılar.
Arıcılık sektörünün en önemli merkezlerinin başında yer alan Muğla’da 2020 yılında pandeminin etkisi, ardından yaşanan büyük orman yangınları ve sonrasında etkili olan küresel iklim değişikliğinin etkisi ile çam balı rekoltesi yıllık 6-7 bin tonlara düşmüştü. Bu yıl iklim şartlarının uygun gitme4si ile rekoltenin yüzde 300 oranında arttığını belirten belirten arıcılar çam balında son hasadı yaparak bal sağımlarını tamamladı. Çam ağaçlarının bu yıl çok fazla balı olduğunu belirten arıcılar panedemi ve yangınlardan sonra azalan arı kolonileri ve bölgeye fazla arıcı gelmemesinden dolayı balların çam ağaçlarından kovana taşınamadığını belirttiler.
"Muğla’ya gelen çam balı üreticileri bereketli bir sezon yaşadı"
Verilere göre; Dünya çam balının yüzde 90’ını Türkiye karşılarken, Türkiye’de üretilen çam balının ise yüzde 83’ü Muğla’dan karşılanıyor. 2020, 2021, 2022 ve 2023 yıllarında Muğla’da çam balında yaşanan kıtlık 4 yıl aradan sonra normale döndü. Bu yıl iklim şartlarının çam balı için oldukça uygun gittiğini belirten arıcılar rekolteden oldukça memnun olduklarını açıkladılar. Verimli bir çam balı sezonu geçiren gezgin arıcılar, önümüzdeki yıllarda iklim şartlarının bu şekilde gitmesi durumunda çam balında rekor üretim gerçekleşebileceğini açıkladılar.
"Muğla’ya gelen arı kolonisi 5 milyon kovandan 3 milyon kovana düştü"
Türkiye genelindeki 8 milyon arı kovanından yaklaşık 5 milyon arı kovanı Ağustos-Kasım arasında çam balı üretimi için Muğla’da konaklıyordu. 2019 yılından sonra yaşanan pandemi, 2021 yılındaki Muğla’da yaşanan büyük orman yangınları ve küresel iklim değişikliği sonucu üretimdeki düşüş sonrası gezgin arıcılar çam balı ormanlarının azalmasını dikkate alarak Muğla’ya daha az gelmeye başladı. Son 4 yılda yıllık Muğla’ya gelen arı kovanı sayısı 5 milyon kovandan 3 milyon kovana kadar düştü. Muğla’ya gelen arı kovanı sayısı azalınca çam balları kovana taşınamadı.
"Çam dalları, bal pasıraları ile beyaza büründü"
Başta Ordu, Erzurum ve Adana olmak üzere ülkenin dört bir yanından Muğla’ya gelen çam balı üreticilerindeki düşüş sonrası bu yıl toplanamayan ballardan dolayı çam ağaçlarının dalları adeta beyaza büründü. Bu yıl çam balı için iklim koşullarının oldukça elverişli geçtiğini kaydeden gezgin arıcılar "Hava şartlarının çam balı üretimi için elverişli olması nedeniyle çamların dalları çam pamuklu böceği (basra böceği) beyaza büründü. Basralı çamların dallarından yere dökülen beyaz çam pamuklu böceği arı olmaması nedeniyle salgıladığı bal çiçeği çam ağaçlarında kaldı. Yeterli miktarda arı ve arıcı gelmemesinden dolayı bu yıl Muğla’daki çam balı ağaçta kaldı ve ekonomiye dönüştürülemedi" diye konuştular.
“Arı olmadığı için bal çamda kaldı”
Adana’dan çam balı üretimi için gelen Mehmet Tilki, son 4 yılda çam balı üretimi için iklim şartlarının oluşmaması nedeniyle bu yıl da çok sayıda gezgin arıcının Muğla’ya gelmediğini belirtti. Tilki, Muğla’da çam balı üretimi için son yılların en iyi sezonunun yaşandığını açıkladı. Tilki, “Arısı olan balı yaptırır. Mühim olan arının olması. Kolonilerde kuvvetli arı olacak arı bal toplar, çünkü verim çok fazla. Biraz soğuktan dolayı sıkıntı var. Bal ağaçta donuyor. Arı olmadığından bal hemen alınamıyor alınmayınca da bal ağaçta donuyor" dedi.
“Rekolte çok güzel”
Ağaçlarda basra böceğinin salgıladığı bal çiçeklerinin arı olmaması nedeniyle ağaç diplerine döküldüğünü belirten Tilki, “Bal çiçekleri yere damladı, çamda da kaldı. Rekolte çok güzel. Biz ikiye bir bal aldık. (iki kovanda bir teneke) Şükür bu sezon güzel geçti. Her zaman geldiğimiz bölgede 10’a bir alıyorduk. (On kovanda 1 tenek). Bu sene iki kovanda bir teneke aldık. Hava şartları çok önemli. Bu yıl bal havası da bal da çok iyi" ifadelerini kullandı.
(BT-İK-
