Finansal analiz, bir işletme kararına ulaşmak için şirketin finansal bilgilerinin analiz edilmesi veya incelenmesi için sistematik bir işlemdir. Öncelikle şirketteki uzmanlar şirketin herhangi bir işletme projesini istikrarlı ve karlı bir şekilde inceler. Bu değerlendirmeler şirketin gelir tablosu, bilanço ve nakit akışı tablosu incelenerek yapılır. Finansal veriler kullanılarak şirketin performansı değerlendirildikten sonra, şirketin gelecekte nasıl gelişebileceğine ilişkin tavsiyeler şirketin üst yönetimine bulguları sunar.

En sık kullanılan 15 finansal analiz tekniği aşağıda listelenmiştir.

# 1 - Dikey Analiz

# 2 - Yatay Analiz

# 3 - Trend Analizi

# 4 - Likidite Analizi

# 5 - Ciro Oran Analizi

# 6 - Karlılık Analizi

# 7 - İşletme Risk Analizi

# 8 - Finansal Risk Analizi

# 9 - Kararlılık Oranları

# 10 - Kapsama Analizi

# 11 - Kontrol Analizi

# 12 - Değerleme Analizi

# 13 - Varyans Analizi

# 14 - Senaryo ve Duyarlılık Analizi

# 15 - Getiri Analizi Oranı

Bu yazıda kısa tanımları verilen tüm bu analizleri finans eğitimi programına katılarak detaylı bir şekilde öğrenebilirsiniz.

En İyi 15 Finansal Analiz Teknikleri

Finansal analiz yapmanın birçok yolu vardır, en popüler türleri ve araçları aşağıda listelenmiştir.

# 1 - Dikey Analiz

Dikey Analiz, şirketin kaynaklarını nasıl kullandığını ve kaynaklarının ne oranda gelir tablosu ve bilanço boyunca dağıtıldığını belirleyen bir tekniktir. Aktifler, pasifler ve özkaynaklar toplam aktiflerin yüzdesi olarak gösterilir. Gelir tablosunda, her gelir ve gider unsuru toplam satışların yüzdesi olarak tanımlanır.

# 2 - Yatay Analiz

Yatay Analiz, şirketin finansal tabloları birkaç yıl boyunca gözden geçirilerek yapılır ve uzun vadeli analiz olarak da adlandırılır. Uzun vadeli planlama için kullanışlıdır ve iki veya daha fazla yılın rakamlarını karşılaştırır. Fırsat ve sorunları belirlemek için mevcut yılın bir önceki yıla göre büyüme oranını tespit eder.

# 3 - Trend Analizi

Trend Analizi, bilginin birden fazla zaman diliminden toplanmasını ve yatay çizgi üzerine çizilmesini içerir.

# 4 - Likidite Analizi

Likidite Analizi, şirketin kısa vadeli finansal yükümlülüklerini yerine getirme yeteneğini ve kısa vadeli borç geri ödeme kabiliyetini nasıl sürdürmeyi planladığını belirler.

# 5 - Ciro Oran Analizi

Ciro Oranı öncelikle şirket kaynaklarının ne kadar verimli kullanılıp kullanılmadığını belirler. Ciro Analizi yapmak için aşağıdaki oranlar kullanılır:

  • Alacak hesap cirosu
  • Envanter devir oranı
  • Çalışma Sermayesi Ciro
  • Varlık Ciro Oranı
  • Özkaynak Devir Oranı

# 6 - Karlılık Analizi

Kârlılık finansal analizi, şirketin ticari faaliyetlerinden karını nasıl elde ettiğini anlamamıza yardımcı olur. Aynısını analiz etmek için aşağıdaki araçlar kullanılır.

  • Kar marjı
  • Faaliyet Kar marjı
  • Faiz ve vergiden önceki gelir marjı
  • Faiz amortismanı ve itfa öncesi kazançlar marjı
  • Vergilerden önceki kazançlar

# 7 - İşletme Risk Analizi

İş Riski Analizi, sabit kıymetlere yapılan yatırımın şirketin kazancının bilançodaki borcunu nasıl etkilediğini ölçer. İşletme riskini analiz etmenin en iyi yolları şunlardır:

  • İşletim kaldıracı
  • Operasyon kaldıraç derecesi
  • Finansal kaldıracı
  • Finansal kaldıraç derecesi

# 8 - Finansal Risk Analizi

Burada şirketin ne kadar kaldıraç kullandığını ve borç geri ödeme kapasitesine göre nasıl yerleştirildiğini ölçüyoruz. Finansal analizden yararlanmak için kullanılan araçlar:

  • Özkaynak oranına göre borçlar
  • Borçlanma karşılama oranı

# 9 - Kararlılık Oranları

Kararlılık oranı uzun vadeli bir vizyon ile kullanılır. Uzun vadede şirketin istikrarlı olup olmadığını kontrol etmek için kullanır.

                                       sabit kıymet

sabit varlık oranı = --------------------------  

                                  Kullanılan sermaye 

# 10 - Kapsama Analizi

Bu teminat finansal analizi, yatırımcılara ödenmesi gereken temettü veya borç verene ödenecek faizi hesaplamak için kullanılır.

  • Kapsama Oranı Formülü
  • Faiz Kapsamı Oranı

# 11 - Kontrol Analizi

Analizin adından kontrol oranının yönetim tarafından işleri kontrol etmek için kullanıldığı açıktır. Bu tür oran analizi, yönetimin olumlu veya olumsuz performansı kontrol etmesine yardımcı olur.

Burada kullanılan başlıca üç tür oran vardır: Kapasite Oranı, Faaliyet Oranı ve Verimlilik Oranı

Kapasite Oranı Formülü = Çalışılan Saat / Gerçekleşen Saat * 100

Faaliyet Oranı Formülü = Fiili Üretim İçin Standart Saat / Bütçeli Standart Saat * 100

Verimlilik Oranı Formülü = Fiili Üretim için Standart Saat / Çalışılan Gerçek Saat * 100

# 12 - Değerleme Analizi

Değerleme Analizi, işletmenin, yatırımın veya bir şirketin gerçeğe uygun değerini belirlememize yardımcı olur. Bir işletmeye değer verirken, doğru değerleme metodolojisini seçmek çok önemlidir. Aşağıdaki değerleme finansal analiz araçlarından birini kullanabilirsiniz:

  • Temettü İndirim Modeli
  • İndirimli Nakit Akışı Formülü
  • Ticaret Katları
  • İşlem Katları Değerleme
  • Parça Değerleme Toplamı

# 13 - Varyans Analizi

Bütçelemede varyans analizi, gerçek sonucun finansmanda öngörülen davranışa karşı sapma çalışmasıdır. Bu, esasen fiili ve planlanan davranış arasındaki farkın nasıl olduğunu ve iş performansının nasıl etkilendiğini gösterir.

# 14 - Senaryo ve Duyarlılık Analizi

Senaryo analizi, tüm senaryoları dikkate alır ve ardından en iyi senaryoyu ve en kötü senaryoyu bulmak için analiz eder. Duyarlılık analizi yapmak için aşağıdakileri kullanabilirsiniz:

  • Excel'de Duyarlılık Analizi
  • Excel'de Veri Tablosu
  • Excel'de İki Değişkenli Veri Tablosu
  • Excel'de Bir Değişken Veri Tablosu

# 15 - Getiri Analizi Oranı

İç verim oranı, potansiyel yatırımların karlılık derecesini ölçmek için sermaye bütçelemesinde kullanılan bir ölçüdür.

Avantajları

  • Finansal analizler sayesinde, şirketin sağlığı ve istikrarı incelenebilir.
  • Yatırımcılara belirli bir şirkete fon yatırıp yatırmama konusunda karar vermeleri hususunda bir fikir verir. Yatırım yapıp yapmama kararını verdirecek tipteki soruların cevabını ortaya çıkarır. (örn: Ne kadar yatırım yapmalı? Ve ne zaman yatırım yapmalı? )
  • Farklı büyüklükteki şirketleri birbirleriyle karşılaştırmaya yardımcı olan finansal tabloları basitleştirir.
  • Bir finansal analiz şirketi sayesinde şirketin geleceği ve gelecekteki pazar trendleri tahmin edilebilir ve gelecekle ilgili planlama yapılabilir.

Dezavantajları

  • Finansal analizin dezavantajlarından biri, gerçekleri ve rakamları dalgalanabilecek mevcut piyasa koşullarına göre kullanmasıdır.
  • Rapordaki veriler doğru olmayabilir, size yanlış analizler verebilir ve şirket bu veriler üzerinden manipüle edilebilir. (Siz de hizmet içi eğitim kapsamında şirket profesyonellerinize uzmanlık seviyesinde finans kursu düzenleyerek bu ihtimalin ortaya çıkmasını önleyebilirsiniz.)
  • Farklı şirketler arasında karşılaştırma yapmak, farklı muhasebe politikalarını benimsemek mümkün değildir.
  • Herhangi bir şirket hızla değişen ve rekabet gücü yüksek bir ortamda çalışıyorsa, mali tablolarda gösterilen geçmiş sonuçları gelecekteki sonuçların göstergeleri olabilir veya olmayabilir.

Finansal Analizin Sınırlamaları

  • Şirketler finansal analiz yaptığında, çoğu zaman fiyat değişikliklerini göz önünde bulundurmazlar ve bu nedenle enflasyon etkisini gösteremezler.
  • Sadece şirketlerin finansal tablolarının parasal yönlerini göz önünde bulundurur ve finansal tabloların parasal olmayan yönlerini dikkate almazlar.
  • Tamamen finansal tablolardaki geçmiş verilere dayanmaktadır ve gelecekteki sonuçlar geçmişe benzemez.
  • Bu maddi olmayan varlıklar finansal analiz yaparken dikkate alınmadıklarından, birçok maddi olmayan duran varlığın açıklamasına kaydedilmemiştir.
  • Bu, belirli bir süre ile sınırlıdır ve farklı muhasebe politikaları nedeniyle her zaman farklı bir şirketin beyanı ile karşılaştırılamaz.
  • Bazen finansal analiz kişisel yargıların etkisidir ve bu durumda, şirketin finansal tablo analizlerinin güçlü olması, şirketin güçlü bir finansal geleceğe sahip olacağı anlamına gelmez.

Sonuç

Mali tabloların analizi ve incelenmesi, şirketin sağlığının değerlendirilmesinde önemli bir araçtır ve şirket yönetimine bilgi sağlar.  Sağlanan bu bilgi daha sonra gelecek planlaması ve karar verme için onlar tarafından kullanılır.  Şirketin yurt içinde ve yurt dışında sermaye artırmasına yardımcı olur. Şirket, yukarıda belirtilen çeşitli finansal analiz yöntemlerinin yardımıyla, bir şirketin veya bireysel projelerin geleceğini tahmin edebilir ve hazırlanan raporda verilen önerileri inceleyerek şirket yönetiminin karar almasına yardımcı olur. Yatırımcılara, şirketin finansal raporlarını değerlendirerek bir şirkete yatırım yapıp yapmamaları gerektiği hususunda yardım eder.

Advertorial

Editör: Vitrin Haber