Valilik binası önünde başlayan program Atatürk Anıtı'na çelenk bırakılması ve İstiklal Marşı'nın okunmasıyla devam etti. Burada açıklamalarda bulunan Sinop Mübadele ve Balkan Halkları Kültür Araştırmaları ve Dayanışma Derneği Başkanı Kenan Aral, büyük acıların yaşandığı o günleri hiç bir zaman unutmadıklarını söyledi. Aral; “Sevdalısı olduğumuz Türkiye Cumhuriyetinin yüzüncü yılını kutlarken ister istemez yüreğimizin bir köşesinde bir burukluk taşıyoruz. Zira 2023, sadece cumhuriyetimizin kuruluşunun değil aynı zamanda nüfus mübadelesiyle ata yurttan ana yurda savruluşumuzun da yüzüncü yılına denk geliyor.
Ve bugün biz mübadil çocukları ve torunları, aile tarihimizin yazıldığı ve bir anlamda kaderimizin değiştiği o tarihi karmaşık duygularla anmak için bir araya toplanmış bulunuyoruz.
Bir yanımızda elbette keder var. Atalarımızın bir asır önce terk etmek zorunda kaldıkları vatan bildikleri şehirleri, kasabaları, köyleri çok özledik… Selanik, Langaza, Kavala, Sarışaban, Drama, Serez, Kesriye, Karaferye, Vodina, Karacaova, Ağustos, Yenice-i Vardar, Kayalar, Yanya, Preveze, Parga, Florina, Nasliç, Kozana, Grebene, Kandiye, Hanya, Resmo, Yerapetra, Sakız, Midilli, Limni ve diğer yerleşim yerleri buram buram tütüyor burnumuzda.
Büyüklerimizin gölgesinde tütün dizdikleri gülibrişim dallarını, suyundan içtikleri çeşmeleri, namaza durdukları camileri, düğün dernek günlerinde hora döndükleri köy meydanlarını, sıcacık evlerimizi çok ama çok özledik.
Bir yanımız ise gurur ve mutlulukla coşuyor. Hemşerimiz Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün öncülüğünde kurulan Türkiye Cumhuriyetinin onurlu bir vatandaşı olarak yaşamaktan, “Ne mutlu Türküm diyene” özdeyişini yüreklerine nakşetmiş 82 milyonluk bir ailenin ferdi olmaktan gurur duyuyoruz.
Elbette hem bizlerin hem de cumhuriyetimizin yüzüncü yılında çözüm bekleyen birçok sorunla karşı karşıyayız.
Etrafımızda yaşanan savaşlar ve dış dünyada artan gerilim hepimizi huzursuz ediyor.
Son dönemde her kesimi etkileyen ekonomik kriz, kontrolsüz biçimde ülkemize gelen milyonlarca sığınmacının yarattığı demografik sorunlar ve günlük yaşamımızı her geçen gün biraz daha tehdit eden sosyal problemlerden her Türk vatandaşı gibi bizler de olumsuz etkileniyoruz.
Lakin bütün bu sorunların toplumsal barış ve uzlaşma içinde çözülmesinden başka bir çaremiz olmadığının farkındayız” dedi.
Yapılan konuşmanın ardından dernek üyeleri ve katılımcılar, Atatürk Caddesi boyunca bando eşliğinde yürüyerek İskele Meydanına geldi.
Burada yapılan duanın ardından Sinop Mübadele ve Balkan Halkları Kültür Araştırmaları ve Dayanışma Derneği Başkanı Kenan Aral, Belediye Başkanı Barış Ayhan ve Karadeniz Rumeli Dernekler Federasyonu Başkanı Salih Meriç ile birlikte mübadelenin 96.yıl anısına denize çelenk bıraktı.
Dernek üyeleri de ellerindeki karanfilleri denize bırakarak göç yolunda hayatını kaybeden mübadilleri andı. Program sonunda katılımcılara etli pilav ikram edildi.