''Beraet Gecesi''

Tefsirlerde bu gece ile ilgili olarak şu şekilde izahatlar yer almaktadır: Vergi ödendiği zaman nasıl ki vergi borçlusuna borcundan kurtulduğunu gösteren bir belge veriliyorsa, Allah-u Teâlâ Berat Gecesinde Mümin kullarına berat yazar.

Berat kelimesi; borçtan kurtulma, temize çıkıp aklanma, ceza veya sorumluluktan kurtulma gibi mânâlara gelir.
Berat kandili, Allah'ın ekstra rahmet, lütuf ve mağfiretiyle tecelli ederek, kullarına bağışlanma, kapılarını ardına kadar araladığı; müminlerin dualarına icabet ettiği, günahlarını affettiği, yapılan ibadetleri normal zamanlardan kat kat fazla mükâfatlandırdığı bir zaman dilimidir.

Berat kelimesinin aslı ''Berâettir.'' Beraat sözlükte, ''bir zorluktan kurtarmak ve berî olmak'' demektir. Bu geceye, bereketli ve feyizli bir gece olması sebebiyle mübarek gece; günahların affı ve kulların temize çıkarılması sebebiyle Beraat gecesi ve kulların ihsana kavuşmaları nedeniyle de Rahmet gecesi gibi adlar da verilmiştir. Bu gecenin dört adı vardır; mübarek gecenin en meşhur adı ''leyle-i beraa'' (Berat Gecesi) olmakla birlikte ''leyle-i mübareke'', ''leyle-i rahmet'' ve ''leyle-i sakk'' isimleridir.(1)

Bir kısım âlimlerimiz ise, kıblenin Kudüs’teki Mescid-i Aksâ’dan Mekke’deki Kâbe istikametine çevrilmesinin Hicretin ikinci yılında Berat Gecesinde gerçekleştiğini kabul etmeleri de bu geceye ayrı bir önem kazandırmaktadır.

Allah’a kul olmanın manevi zevkine ererek, hata ve kusurlarını itiraf eden, işledikleri günahların farkına vararak istiğfarda bulunan pek çok Mü’min’in ilahi rahmete kavuşup, günahlarından kurtulmayı ümit ettiği için bu geceye ‘’kurtuluş gecesi’’ de denilmiştir.

Beraet gecesi, Şaban ayının 15. gecesidir. Allah-u Teâlâ’nın; tövbe etmek, günahlarına pişman olmak ve bir daha işlemeyeceğine söz vermek isteyenlere tahsis ettiği özel bir tövbe gecesidir. 

Değerli gönül dostlarım!

Peygamberimiz Efendimiz   (s.a.v)’in bu gece ile ilgili buyurdukları Hadisi şeriflerinden bazılarını sizlerle paylaşmak istiyorum.

Hz. Muhammed Mustafa (s.a.v) Efendimiz buyurdular ki; 

-Şu beş gece vardır ki, onlarda yapılan dua kabul edilir: Recep ayının ilk Cuma gecesi Şaban ayının 15. gecesi, Ramazan ve Kurban bayramı geceleri ve Cuma geceleri.(2)

-Allah Teâlâ, -rahmetiyle- Şaban ayının on beşinci gecesi dünya semasına tecelli ederek Kelp kabilesinin koyunlarının kılları sayısından daha fazla Müslüman’ı affeder. (3)

-Şaban ayının ortasında gece ibadet ediniz, gündüz de oruç tutunuz. Allah o gece güneşin batmasıyla dünya semasına tecelli eder ve tan yeri ağarıncaya kadar:  Yok mu benden af dileyen, onu affedeyim, yok mu benden rızık isteyen onu mızıklandırayım, yok mu bir musibete uğrayan ona afiyet vereyim. Yok mu şunu isteyen,  bunu isteyen diye devam eder. (4)

Müminlerin annesi olan   Hz Aişe (r. anha) anlatıyor: Peygamberimiz bir gece kalktı, namaz kıldı. Namazda secdeyi o kadar uzattı ki, secdede öldü sandım. Elimle ayağına dokununca kımıldadı. Sevindim ve yerime döndüm. Secdede şöyle dua ettiğini duydum: Allah’ım! Azabından affına, gazabından rızana sığınıyor, senden yine sana sığınıyorum. Şanın yücedir. Sana yaptığım senayı, senin kendine yaptığın senaya denk bulmuyorum. Sana gereği gibi hamd etmekten acizim. Başını secdeden kaldırıp namazı bitirince;

 -Ey Aişe, sana haksızlık edeceğimi mi sandın dedikten sonra bu gece hangi gecedir biliyor musun? diye sordu. Allah ve Resulü daha iyi bilir dedim.

Şöyle buyurdu: Bu gece Şaban ayının 15. gecesidir. Yüce Allah bu gecede af dileyenleri bağışlar, merhamet isteyenlere rahmet eder, içini kin bürümüş olanları ise kendi hallerine bırakır. (5)

Ebu Musa el-Eşari’den gelen bir rivayette: Muhakkak ki Allah, Şaban ayının 15. gecesi(kullarına rahmetle) nazar eder ve kendisine şirk koşan ile birbirine düşman olanlar hariç, herkesi affeder.(6) buyurmuştur.

           Berat Gecesinin beş ayrı özelliği vardır.

           1- Bütün hikmetli işlerin ayırımına başlanması.

           2- Bu gecede yapılacak ibadetlerin diğer vakitlere nispetle kat kat sevaplı olması.

           3-İlâhi rahmetin bütün âlemi kuşatması.

           4- Allah'ın af ve bağışlamasının coşması.

           5-Peygamberimize tam bir şefaat yetkisinin verilmiş olması.

Bir rivayette bildirildiğine göre Resulullah Efendimiz  (s.a.v) Şâban'ın on üçüncü gecesi ümmeti hakkında şefaat niyaz etti, üçte biri verildi. On dördüncü gecesi niyaz etti üçte ikisi verildi. On beşinci gecesi niyaz etti, hepsi verildi. Ancak Allah'tan, devenin kaçması gibi kaçanlar başka...

            Bu gecede affedilmeyecek olanlar şunlardır:

            1-Allah’a şirk koşanlar,

            2-Ebeveyne asi olanlar,

            3-Komşu ve akraba ile ilişkiyi kesenler,

            4-Mü’minlere karşı kin ve düşmanlık besleyenler,

            5-İçki içmekte ısrar edenler.

            Bu gecede neler yapılabilir?

            1-Kaza namazı kılınabilir,

            2-Nafile ve tespih namazı kılınabilir,

            3-Namazı müteakip tövbe yapılarak Allah’a dua edilebilir,

            4-Kur’an-ı Kerim ve diğer dini kitap okunabilir, dini sohbet yapılabilir,

            5-En önemlisi bu gecenin kandil gecesi olduğu bilinciyle evde her zamankinden farklı bir şekilde yemek yiyerek, hoş sohbetler yaparak, namaz vakti camiye giderek, camiden gelince aile fertlerinin kandilini tebrik ederek, çocukları sevindirerek bir bayram havası estirilebilir /estirilmelidir.

Değerli Dostlar!

Geçtiğimiz yıl, Beraet gecesine erişip de ölümü akıllarından bile geçirmeyen birçok insan, dünyadan göçüp gitmiştir. Hiçbirimizin, bir sene daha yaşayacağına garantisi yoktur. O halde, yüce Allah’ın bizlere bahşettiği Berat gecesi gibi mübarek zaman dilimlerini güzelce değerlendirip ganimet bilelim. Yüce Rabbimizin, her zaman açık olan tövbe kapısına yönelelim. Bu geceyi, gafletle geçirmeyelim. Yakınlarımızı, komşularımızı, yoksulları görüp gözetmeyi unutmayalım. Birbirimize, sevgi ve saygı gösterelim. Hep iyiliğe yönelelim. Böyle feyizli ve bereketli gecelerde bir taraftan Yüce Rabbimize dua edip affımızı istemeli, diğer taraftan da anne ve babamızın hayır dualarını almaya, akraba, komşu ve arkadaşlarımızın gönüllerini kazanmaya ve aramızdaki insanî ilişkileri daha da güçlendirmeye çalışmalım. Ayrıca, aramızda dargınlık bulunan kardeşlerimizle, bu mübarek gecenin aydınlığında barışalım, düşünce ve meşrep farklılığı gözetmeden onlarla kucaklaşalım ve kırılan gönülleri onarmaya gayret edelim. Hiç şüphe yok ki bu gayretler, Allah’ın rızasına ermemize vesile olacağı gibi, birlik ve beraberliğin pekişmesine de önemli katkılar sağlayacaktır.

Berat kandilinizi tebrik eder, sağlıkla daha nice güzel günlere erişmemizi, Hz.Allah’tan niyaz ederim.

Ya Rabbi! Bu mübarek gece hürmetine, dualarımızı makbul, kusurlarımızı ise mağfur eyle .  
Selam hidayete tabi olanlara olsun.(Âmin)