Sinop ekonomisini bilirsiniz. Bu satırları okuyan sizlerin büyük bir kısımı göç etmiş Sinoplulardan oluşmaktadır. Ya ebeveynleriniz, yada kendiniz göç kervanına katılanlardansınız. Sinop'ta kalanların ise ailesinin daha fazla sayıda ferdi kesin göç etmiştir. Sinop'ta halen yaşayan nüfus yaklaşık 200 bin iken, 600 bin kadar Sinoplu İstanbul, Avrupa, Ankara, İzmir, Kocaeli, Tekirdağ ağırlıklı olmak üzere göç etmiş durumda.
Sinop göçünün ana nedeni zayıf ekonomi, yetersiz istihdamdır. Sinop'ta yaşanan göçün tamamına yakını ekmek parası uğruna yapılan göçtür. İnsanlar Güneydoğu illerinde terör nedeniyle göç edebilirken Sinop'ta ana sebep kesinlikle ekmek kavgasıdır. Sinoplu ekmek parası uğruna nafakasını gurbette aramaya çıkmıştır. Sinop'un istihdam sorunu çözülmesi gereken en önemli sorunlarındandır. Devletin yaptığı nüfus projeksiyonlarına göre ilerleyen yıllarda nüfusun azalması beklenmektedir. Bu basitçe göç devam edecek demektir.
Sinop'ta istihdamı geliştirmeye ilgili irili ufaklı bir çok proje konuşulmakta, insanlara umut aşılanmaktadır. Halen gurbette olan bir çok göç etmiş Sinoplu iş imkanı olması halinde seve seve Sinop'a geri döneceğini beyan etmektedir. Sinop'u tüm Sinoplular sevmektedir ama önce doyurmak zorunda oldukları bir karnı var herkesin. Ancak iş sahaları açıldıkça Sinoplular peyderpey dönebilirler. Şu anda işe ihtiyacı olmayan emekliler en azından sezonluk olarak dönmektedirler. Canlı bir ekonomi için ise nüfusun muhakkak gençleşmesi lazımdır. Sinop en mutlu il çıktı diye sevinirken aynı zamanda Sinop'un en yaşlı nüfusa sahip olduğu il konusunu da hatırlatalım.
İstihdamın ana sağlayıcısı sanayidir. Sonra buna bağlı gelişen hizmet sektörüdür. Sinop'ta organize sanayi bölgeleri kurulmasına, alt yapılar tamamlanmasına rağmen yatırımcılar üretime dayalı ekonomik girişimler için halihazırda çok istekli görünmemektedir. Ekonomin kendi içinde kuralları vardır ve hepimiz biliriz ki ekonomide duygusallığa yer yoktur. Acırsan acınacak hale düşersin derler. Ekonomisi iyi olan hemşerilerimizin salt memleket sevgisi duygusuyla Sinop'a yatırım yapmalarını beklemek doğru bir yaklaşım olmaz. Para en az riskle rahat büyüyebileceği yerleri ister. İnşallah ülkemiz geliştikçe, Sinop'un alt yapı sorunları hızlıca çözüldükçe ekonomik anlamda da ilimiz Sinop'ta, Kocaeli gibi, Tekirdağ gibi ekonomik cazibe merkezine dönüşür . Sinop'ta ana istihdam kaynağı olan sanayi gelişene kadar ekonomik canlılık için yapılabilecek şeylerden bir tanesini önereceğim.
Ülkemizde göçü en derinden yaşayan illerden birisi olan Sinop'a ve ilçelerine müşteri hizmetleri servisleri kurulması durumunda genç istihdamında çok önemli bir ilerleme sağlanacaktır. Kurulmasına karar verildikten çok kısa bir süre sonra "istenirse bir aya kalmadan" insan istihdam edebilen bir sektör olan Müşteri Hizmetleri çağrı merkezi servisleri Sinop'a kazandırılmalı. Bu sayede memlekette lise mezunu, üniversite mezunu binlerce gencimiz sürdürülebilir bir şekilde istihdam edilebilir.Binlerce yeni istihdamın hizmet sektöründe meydana getireceği artış ise cabası.
Erzurum'da, Erzincan'da, Gümüşhane'de büyük şirketlerin Call Center'larını yani Müşteri Hizmetleri servislerini gördüm. Merkezi ve ana ekonomik faaliyetleri büyük şehirlerde olan firmalar 444 ile başlayan müşteri hizmetleri çağrı merkezi numaralarının servisleriyle yüzbinlerce kişiye ulaşan büyük istihdam sağlamaktadırlar. Bu sektörün kurulup faaliyete geçmesi için gereken tüm teknik altyapı Sinop'ta eksiksiz mevcuttur. Bir binada çok az yatırımla bir telefon, internet hattı çekilmiş bir bilgisayar, bir masa, ve sandalye ile binlerce insan kısa sürede istihdam edilebilmektedir. Adeta bacasız fabrika hükmünde olan müşteri hizmetleri servisi bir çok ilde faaliyet göstermektedir.
Sinop bu konuda girişime başlamalıdır. Örnek verecek olursak; Durağan-Boyabat Barajı ve HES'i işleten Boyabat Enerji firmasından ortaklarından Doğuş Holdinge ait Garanti Bankasının çağrı merkezlerinin ilimize taşınması talebi yapılabilir. Yine Sinop Ayancıklı bir hemşerimize ait olan 11.000 araçlık dev filosuyla Türkiye'nin en büyük araç ve filo kiralama şirketi olan İntercity'nin müşteri hizmetleri yatırımını Sinop'a getirmesi istenebilir. Kamuya ait bankalar olan Ziraat Bankası, Halk Bankası, Vakıfbank gibi bankaların müşteri hizmetleri servislerinin birinin bile Sinop'a kazandırılması ise Sinop'a istihdam alanında çağ atlatır. Örnekler kısa bir beyin jimnastiği ile çoğaltılabilir. Gelişen ekonomi şartlarında firmalar için çağın gereği ve zorunluluğu haline gelen müşteri hizmetleri çağrı merkezi servislerinin kazandırılması için farklı alternatif ve fikirler olabilir. Bu konu istihdam sorunu çeken iller için üretime dayalı ekonomiye giden yolda ilimize cansuyu olabilecek yatırımlardır. Özgüveni gelen Sinop ekonomik anlamda sıçrama gerçekleştirebilir.
Sinop'un içerde ve dışarda yaşayan tüm değerleri kendi emek ve çabalarını ortaya koyup birlikte hareket edebilecek seviyede konsensüs oluşturabilir uzayan kol bizden olsun denilebilirse kısa zamanda Sinop'ta büyük dönüşüm yaşanabilir. Yeter ki iyi niyet olsun. Yapılamayacak bir şey yok. Sinop artık küçük insanlar gibi kişileri, orta insanlar gibi olayları konuşan bir il değil fikirleri konuşup tartışacak ve ivedilikle uygulamaya geçirecek modern, sorunlarını çözmüş ve hızla gelişen marka bir il olsun.
Not:Soma’da yaşanan maden kazasında hayatını kaybeden maden işçilerine Allah’tan rahmet, yakınlarına sabır ve başsağlığı diliyorum. İş kazalarında en çok insan kaybeden ülke olmaktan kurtulalım artık.
