(Nefeslerin donduğu yer sarıkamış)
20 Aralık 1914-5 Ocak 1915 tarihleri arasında, Enver Paşa komutasında Sarıkamış harekatı yapılmıştı.
Ruslarla Erzurum yakınlarında savaş devam ederken, Başkomutan Enver Paşa, bizzat yaptığı gizli bir harekat planıyla, Erzurumda bulunan üç kolordudan birisini Ruslarla oyalama savaşı yapmak üzere bırakırken, iki kolorduluk bir kuvveti Erzurum -Sarıkamış arasında kuzeyden bir yay çizerek, Allahüekber dağlarından geçirip Sarıkamışta Rusları arkadan kuşatmak üzere cebri yürüyüşe geçirmişti.
Çetin kış şartları, askerin kıyafet ve teçhizatının müsait olmaması, ayrıca Allahüekber dağlarının geçit vermemesi yüzünden, binlerce askerimizin, düşmana kurşun bile sıkamadan donarak şehit olmasına sebep olmuştu.
Sağ kalan askerlerin bir kısmı Ruslara esir düşerek Sibirya'ya götürülmüş, bir daha da dönememişlerdi.Bu dramatik harekata 'Sarıkamış İhata Manevrası' denilmiştir.
tarihçilerin çeşitli yönleriyle anlattığı bu tarihi olay başarılı olsaydı o dönem savaşı yöneten komutanların isimleri muhakkak tarihe altın harflerle yazılacaktı ancak stratejik hataların yapıldığı savaşlarda galibiyet beklemek hayalden pek öte geçememiştir.
Evet tarihe geçen bu üzücü harekatın kahramanlarının ne denli kendilerini vatana adadıklarını düşündükce insan göz yaşlarına hakim olamıyor tam bir teslimiyetle hakka yürümek bu olsa gerektir.
Muhakkak o harekatı yöneten komutanların tek gayesi savaşı kazanmak ve düşmanı işgal ettiği yerlerden atmaktı. askerimizse zaten şahadet aşkıyla yanıp tutuşan yiğit insanlarımızdan müteşekkil bir ordu idi. sanırım onları üzen tek şey Allahu ekber dağlarındaki düştükleri durum değil, düşmana bir tek kurşun atamadan şehit olacakları kaygısıydı.
