“Yapı Kayıt Belgesi Verilmesine Dair Usul ve Esaslar” 6 Haziran 2018 tarih ve 30443 sayılı Resmi Gazete’de yayımlandı. 3194 sayılı İmar Kanunu’nun geçici 16’ncı maddesine dayanılarak hazırlanan ve yetkililerce “İmar Barışı” ismi verilen bu düzenleme vatandaşlarımız tarafından hala anlaşılabilmiş değil.
Yetkili kurumlarda oluşturulan birimlerin başvuru masalarında merak edilenleri cevaplayacak ve bilinmeyenleri aydınlatacak görevliye ulaşmak da bir hayli güç.
Öncelikle şunu hemen belirtelim:
Yapı Kayıt Belgesi 31/12/2017 tarihinden önce yapılmış yapılar için veriliyor.
Yapı Kayıt Belgesi düzenlenmesi safhasında e-Devlet sistemi üzerinden veya kurum ve kuruluşlara yapılan müracaatta yalan ve yanlış beyanda bulunanlar hakkında 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun “Resmi belgenin düzenlenmesinde yalan beyan” başlıklı 206’ncı maddesi uyarınca suç duyurusunda bulunulabilecek.
Yapı Kayıt Belgesi düzenlenmesi safhasında yalan ve yanlış beyanda bulunulan husus Yapı Kayıt Belgesi bedelinin eksik olarak hesaplanması neticesini doğurmuş ise, eksik alınan bedel ilgilisinden alınacak. Eksik alınan meblağın ilgilisince ödenmemesi halinde verilmiş olan Yapı Kayıt Belgesi iptal edilecek ve daha önce yatırılmış olan bedel iade edilmeyecek.
“50 yıllık soruna çözüm getiriyoruz” denilerek 7 milyon iskansız konutta yaşayan vatandaşlara müjde verildi. Ardından bu düzenleme gerçekleştirildi.
İmar Barışı düzenlemesiyle tapusu olmayan yahut arsa hisseli kat/daire maliki olanlar başvuru sonrası tapu alacağını sanıyor.
İmar Barışı için başvuruda bulunan ve müracaatı kabul edilen vatandaş, kendisine tahakkuk ettirilen ücreti ödemesini müteakip tapu değil, adı üzerinde Yapı Kayıt Belgesi alabilecek.
Yapı Kayıt Belgesi için yapı maliklerinden herhangi birisi veya vekili tarafından, e-Devlet üzerinden Yapı Kayıt Sistemindeki Yapı Kayıt Belgesi formunun doldurulması suretiyle müracaatta bulunulabileceği gibi kurum ve kuruluşlara başvurulmak suretiyle de müracaatta bulunulabiliyor.
“Yapı Kayıt Belgesi” almak için başvurular hemen hemen bir aydır devam ediyor. Başvuru süresi 31 Ekim 2018 tarihinde sona erecek. Tahakkuk ettirilen ücret ise 31 Aralık 2018 tarihine kadar ödenecek. Başvuru ve ödeme süresini bir yıla kadar uzatmaya Bakanlar Kurulu yetkilendirilmiş.
Müracaat e-Devlet üzerinden yapılması durumunda, Yapı Kayıt Belgesi formunun eksiksiz olarak doldurulmasından ve Yapı Kayıt Belgesi bedelinin yatırılmasından sonra, Yapı Kayıt Sistemi tarafından oluşturulan Yapı Kayıt Belgesi talepte bulunan yapı sahibince e-Devlet üzerinden alınmaktadır.
Müracaat yetkilendirilmiş kurum ve kuruluşlara yapılmış ise, Yapı Kayıt Belgesi formu müracaat sahibinin beyanına göre eksiksiz olarak doldurulacak. Yapı Kayıt Belgesi bedeli Çevre ve Şehircilik Bakanlığının merkez muhasebe birimi hesabına yatırılacak. Yapı Kayıt Belgesi formu sistem üzerinden onaylanmak üzere Müdürlüğe gönderilecek ve formun Müdürlükçe onaylanmasından sonra bir örneği talepte bulunan yapı sahibine verilecek.
Her yapı için, sadece bir Yapı Kayıt Belgesi düzenlenmektedir. Yapı Kayıt Belgesi verilen yapıların malikleri, bu belgenin bir örneğini belediye ve mücavir alan sınırları içinde ilgili belediyesine, bu sınırlar dışında il özel idaresine vermek zorundadır.
İmar Barışı düzenlemesi, sanıldığı gibi yapı ruhsatı alınmamış, iskanı onaylanmamış, daire ve gecekondularda yaşayan vatandaşın en büyük derdi olan tapu ve mülkiyet sorununu çözmeyecek.
Ruhsatı alınarak inşaatına başlanmış ama sonradan ruhsata aykırı hale gelmiş binalar iskanını alabilecek. O da kolay bir iş değil.
Kat mülkiyetine geçmede ve para ödemede herkesin rızası olması şart. Diyelim ki olmadı, yasa bu halde kalırsa kat mülkiyetine gidilemiyor. Herkesin rızası olursa kat mülkiyetine dair işlemler başlatılıyor.
Yapı Kayıt Belgesi alan vatandaş oturduğu yerle ilgili kapı numarası alıp su-elektrik-doğalgaz bağlatabilecek.
Belediye tarafından kesilmiş bir ceza ya da yıkım kararı var ise icraya verilemeyecek, yıkım yapılamayacak.
Sonuç olarak; Yapı Kayıt Belgesi alınmış olsa dahi, işin devamını getirmedikten sonra vatandaşın ne ruhsat belgesi ne de kat mülkiyet tapusu olacak.