Sıla yolu ile ilgili yazılarımı internetten takip eden tır şoförlerinden gelen videolar ve mesajlar, bu güzergâhtaki çilenin boyutlarını bir kez daha gözler önüne serdi. 6 Aralık 2024’te Sırbistan’dan Hırvatistan’a geçişte 3 gündür 25 kilometrelik kuyrukta beklediklerini aktardılar. 12 Aralık 2024’te ise Sırbistan’dan Bulgaristan’a geçerken en az 15 kilometrelik kuyrukta beklediklerini ve bu çileyi sürekli yaşadıklarını ifade ettiler. Bu sorunlar, hem ticari hem de insani açıdan büyük kayıplara neden olmaya devam ediyor.
GÜÇLÜ DOSTLUKLAR, SOMUT ÇÖZÜMLER BEKLİYOR
Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın Macaristan ve Sırbistan gibi ülkelerle kurduğu güçlü dostluklar dikkat çekici. Macaristan Başbakanı Viktor Orban’ın 2023 genel seçimlerinde “Erdoğan’ın kazanması için dua ettik” sözleri ya da Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic’in Erdoğan’a olan hayranlığını açıkça dile getirmesi, bu dostlukların samimiyetini gösteriyor. Ancak burada şu soruyu sormadan edemiyoruz: Bu güçlü ilişkiler, neden sıla yolunda tır şoförlerinin ve gurbetçilerin yaşadığı sorunlara çözüm üretmekte yetersiz kalıyor?
AVRUPA İLE TİCARET: GÜMRÜKLERDEKİ ÇİLE
Türkiye’nin Avrupa ile toplam ticaret hacmi 211 milyar dolara ulaşırken, bunun 60 milyar doları Almanya ile gerçekleşiyor. Bu dev ticaret hacmi, yolların ve gümrüklerin stratejik önemini daha da artırıyor. Ancak gerek lojistik gerekse gurbetçilerin geçişleri sırasında yaşanan kuyruklar, ticaretin omurgasını zedeliyor. Özellikle Sırbistan, Bulgaristan ve Hırvatistan gibi geçiş noktalarında yaşanan 20-25 kilometrelik kuyruklar, ciddi ekonomik kayıplara yol açıyor. Peron sayısının yetersizliği, personel eksikliği ve altyapı sorunları hâlâ çözülememiş durumda.
SILA KULESİ: ÇÖZÜMÜN ANAHTARI
Bu güzergâhların tam orta noktasında bulunan Niş gibi bölgelerde modern bir Sıla Kulesi kurulmalıdır. Bu proje, yalnızca bir dinlenme tesisi değil, aynı zamanda bölgedeki tır şoförleri, gurbetçiler ve otobüs yolcularının ihtiyaçlarına cevap veren bir operasyon merkezi olmalıdır.
Bu merkezde şu hizmetler sağlanabilir:
•Konsolosluk Hizmetleri: Pasaport, vize ve resmi işlemler için bir temsilcilik.
•Kaza ve Arıza İrtibat Merkezi: Yol kazalarında ve araç arızalarında hızlı müdahale.
•Dinlenme ve Sağlık Tesisleri: Şoförlerin dinlenebileceği, sağlık kontrolü yaptırabileceği bir alan.
•Koordinasyon ve Destek: Yol boyunca oluşabilecek yoğunlukların tespiti ve alternatif güzergâhlar için yönlendirme.
DİPLOMATİK GİRİŞİMLERİN ÖNEMİ
Cumhurbaşkanımızın Macaristan, Sırbistan ve Bulgaristan liderleriyle güçlü ilişkileri, sıla yolundaki bu sorunların çözümü için fırsata çevrilmelidir. Gümrüklerde peron ve çalışan sayısının artırılması, özellikle tır peronlarının genişletilmesi için diplomatik girişimlerde bulunulmalı ve Avrupa Birliği’nden lojistik altyapı desteği istenmelidir. Türkiye’nin Avrupa ile ticari ilişkilerindeki bu büyük pay, bu sorunların acilen çözülmesini zorunlu kılmaktadır.
SONUÇ: SOMUT ÇÖZÜMLER
Avrupa ile 211 milyar dolarlık ticaret hacmi olan Türkiye, sıla yolu gibi stratejik güzergâhlardaki altyapı sorunlarını görmezden gelemez. Türkiye’nin Balkanlar’daki güçlü dostlukları, yalnızca ticaret masalarında kalmamalı; gurbetçilerin ve tır şoförlerinin yıllardır yaşadığı bu çileyi bitirmek için somut adımlara dönüştürülmelidir. Sıla yolu boyunca kurulacak bir Sıla Kulesi ve gümrüklerde yapılacak iyileştirmeler, Türkiye’nin güçlü liderliğini bir kez daha kanıtlayacaktır.
Tır şoförlerinin ve gurbetçilerin bu çilesine kayıtsız kalınmamalı, modern lojistik çözümlerle yolculukları kolaylaştırılmalıdır. Güçlü dostlukların, güçlü çözümler getirmesi artık bir zaruret haline gelmiştir.
