Engelli bireyi kendisine yeterli ve topluma yararlı bir birey hâline getirmek sosyal devletin görevi ve insan hakları anlayışının bir gereğidir.
Engelli bireylerin yaşadıkları sorunlar sadece kendilerinin değil; ailelerinin, çevrelerinin ve toplumun ortak sorunudur.
İnsanların engelli olmaları çeşitli faktörlere bağlı olarak ortaya çıkan bir sonuç olmakla birlikte, engellilerin normal bir hayat sürmeleri ancak toplumsal duyarlılığın oluşturulmasıyla mümkündür.
Bu bağlamda engelli bireylere acıma duyguları ile yaklaşmak yerine, kurumsal hizmetlerin geliştirilmesi esas alınmalıdır.
Bu nedenle, engelli bireylere hizmet sunan ya da götüren kamu kurumlarının, belediyelerin, özel sektör ve gönüllü sivil toplum örgütlerinin güçlendirilmesi önem taşımaktadır.
5378 sayılı “Engelliler Kanunu” toplum tarafından anlaşılması ve engelli bireylerin sahip oldukları hakları öğrenebilmesi amacıyla hazırlanmış devrim niteliğinde bir yasadır. Türkiye’de engellilerin eğitim, sağlık, rehabilitasyon, istihdam vb. alanlarda sahip oldukları hakları ve bu haklara ulaşabilme yolunda Engelliler Kanunu temel nitelik taşımaktadır.
Heyhat ki; yasa ve yönetmeliklerle zorunlu kılınan düzenlemeler, hala sorumlular tarafından yerine getirilmemektedir. Cezai bir yaptırımı olmadığından bazı yetkililer ödevlerini yerine getirme konusunda kayıtsız kalmakta, sorumlular duyarlı olmaktan uzak bulunmaktadırlar.
Çoğu illerimizde ve ilçelerimizde hal böyleyken, engelli bireylere yönelik gerçekleştirdikleri kurumsal faaliyetleriyle başta Büyükşehir belediyeleri olmak üzere pek çok üniversite dikkatleri üzerlerine çekmektedirler.
Örnek uygulamalar gösteriyor ki, diğer kurumlara nazaran Büyükşehir belediyeleri ve üniversiteler engellilere yönelik sundukları hizmetlerde tahminlerin çok üstünde ilerleme kaydetmişlerdir.
Sözünü ettiğimiz kurumların özverili çalıştıkları ve yeni projeler ürettikleri görülmektedir. Bünyelerinde görevlendirdikleri uzman kadrolarıyla engellilerin yararına güzel hizmetler yaptıkları bilinmektedir. Sorumlulukları altında bulunan yapıları, cadde ve sokakları, çevreleri, ulaşım araçlarını ve kamusal alanları erişilebilir yapıyorlar.
Özellikle İstanbul’da, Büyükşehir ve diğer ilçe belediyeleri gelecekle ilgili planları yaparak projelendiriyor. Gerçekleştirmek için gündüzlü geceli çalışıyorlar. Hazırlanan projelerin maliyetli olduğu pek çok kesim tarafından bilinmektedir. Bunların hepsi engellilerin yararına kullanılması için yapılan yatırımlar ve harcamalardır.
Engelliler için örnek çalışma dendiğinde ilk akla gelen 2 Eylül 1994’te kurulan İstanbul Büyükşehir Belediyesi Engelliler Koordinasyon Merkezi'dir.
Engellilerin yaşadığı sıkıntıları çözüme kavuşturmak amacıyla Büyükşehir Belediyesi bünyesinde, o dönemin Belediye Başkanı olan bugünkü Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın direktifleriyle kurulmuştur.
Ülke genelinde diğer illere göre en çok engelli ve ailelerinin yaşadığı mega kentte engelliler büyük sıkıntı içerisinde yaşamaktaydılar. Bu sıkıntıları çözecek bir birim İstanbul’da olmadığı gibi Türkiye’nin hiçbir yerinde de yoktu.
90’lı yıllarda birmilyonun üzerinde engellinin yaşadığı tahmin edilen İstanbul’da kısıtlı imkanlara ve zor koşullara rağmen 500 dolayında engelli çocuğa eğitim hizmeti verilebilmekteydi.
Öte yandan günlük hayatta çevre düzenlemeleri açısından plansız programsız yapılanmadan ötürü çok eksiklikler vardı. Yüzbinlerce engelli evlerinde hapis hayatı yaşıyor, sokaklara çıkamıyorlardı.
Kurulduğu yıl, ilk önce, yaşanan problemleri ve ihtiyaçları tespit etme gayreti içerisine giren Engelliler Koordinasyon Merkezi, daha sonra sorunların çözümlenmesi için adeta kolları sıvamıştır. En başta, vatandaşa bilgi veren, engellilere yönelik hizmet sunan diğer kurumlardan haberdar eden Merkez, eğitim kurumlarına servis temin etmek suretiyle çalışmalarına başlamıştır.
Kısa sürede kurumsallaşmış, ilçe belediyelerine, diğer kurum ve kuruluşlara örnek olmuştur. Uhdesinde oluşturduğu Engelli Hukuk Bürosunda avukatlar vatandaşlara danışmanlık yapmışlardır.
Büyükşehir yeni kurduğu birimin hizmetlerinden daha çok vatandaşı haberdar etmek gayesiyle 10’dan fazla Radyo, TV, çok sayıda gazete ve dergilere ilan vermiştir.
Engelliler Koordinasyon Merkezi’nin ilk başkanlığını yapan Sayın Lokman Ayva, kendisiyle yapılan bir söyleşide: “E.K.Merkezi Türkiye’de ilk defa kurulduğu için bilinmiyor. Bunun için de tanıtım çalışmalarına ağırlık vermekteyiz” diyerek yaşadıkları sıkıntıdan birini kamuoyuyla paylaşıyordu.
Daha sonra Engelliler Müdürlüğü olarak ismi değiştirilen bu kurumun, engelli bireyler ve onların aileleri için çok gerekli olduğunu biliyoruz. Bunun içindir ki diğer kurumlarda da aynısının açılmak suretiyle sayılarının arttırılmasını umuyoruz.