‘Türk Somonu dünya markası olacak!’

Samsun ve Sinop İlleri Su Ürünleri Yetiştiricileri Üretici Birliği başkanı Osman Parlak, Vitrin Haber’e yaptığı açıklamalarda dünya balıkçılığı ile rekabet eden Türk Somonu hakkında bilgiler verdi.

Vitrin Haber: Sayın Parlak, Samsun ve Sinop İlleri Su Ürünleri Yetiştiricileri Üretici Birliği’ni hem biz, hem de okuyucularımız daha yakından tanıması için bize birliğiniz hakkında bilgiler verebilir misiniz?

Osman Parlak: Tabiki. Öncelikle Vitrin Haber ailesine, Sinop’ta gerçekleştirdiği gazetecilik faaliyetleri için kolaylıklar ve başarılar diliyorum. Su ürünleri yetiştiriciliği artık dünyanın en gözde ve her geçen gün önemi daha çok anlaşılan bir alandır. Dünya devi ülkeler, yaşadığımız yüz yılda artarak gerçekleşen iklim krizini yakından takip etmektedirler. Maalesef dünyanın her ülkesi aynı hassasiyete ve doğal kaynakların doğru kullanımı noktasında aynı duyarlılığa sahip değiller. Bu yüzden kapımıza dayanan iklim krizleri ve doğal kaynakların hoyratça kullanılması tarihte olduğu gibi bugün de insanoğlu ile yüzleşmiştir. Bu anlamda yetiştiricilik herkesin adil, temiz ve sağlıklı bir şekilde su ürünlerine ulaşmasını hedefleyen majör bir olgu durumundadır. Bu çerçevede Su Ürünleri Yetiştiricileri Üretici Merkez Birliği kaliteli ve daha verimli üretim sağlamak amacıyla kendisini sürekli olarak geliştirme niyetinde olan sektör bileşenleri ve 7 üye ile Su Ürünleri Yetiştiricileri Üretici Merkez Birliği çatısı altında Faruk Coşkun tarafından 26 Ocak 2009 tarihinde toplanmıştır. Biz ise, bölgemizdeki üreticileri daha ileri taşımak amacıyla SUYMER Birliği için kolları sıvayarak, bölgede faaliyet gösteren üreticileri Samsun ve Sinop İlleri Su Ürünleri Yetiştiricileri Üretici Birliği çatısı altında topladık.

Vitrin Haber: Genel olarak ifade etmeniz gerekirse, SUYMERBİR ve Samsun-Sinop İlleri Su Ürünleri Yetiştiricileri Birliği olarak planlı bir vizyon ve misyondan bahsetmeniz mümkün mü?

Osman Parlak: Elbette, şöyle ifade edeyim. Su Ürünleri Yetiştiricileri Üretici Merkez Birliği ve Samsun Sinop İlleri Su Ürünleri Yetiştiricileri Üretici Birliği olarak hem vizyon hem de misyonumuzu tek kelime ile şöyle söyleyebilirim. Bizim vizyonumuz da misyonumuz da bilime dayalı üretimdir. Bilimsel yönergeler ışığında akademi ile her daim temasta olarak başta ülkemiz insanlarına ve sonrasında ise dünya insanlığına sağlıklı ve kaliteli su ürünlerini, balığı ulaştırmaktır. Bu misyon ve vizyon, uluslararası paydaşların da dikkatlerini çekmektedir. Bu anlamda bir çok ülkeden konukları, ilgilileri misafir ediyor ve bilgilendiriyoruz. Detay vermek gerekirse örneğin Acara Özerk Cumhuriyeti Tarım Bakanı’nı ve yetkilileri Samsun’da misafir ettik, keza biz Acara’ya gittiğimizde devlet televizyonuna çok detaylı bir mülakat verdik. Özellikle Türk Somonu ve su ürünleri yetiştiriciliği konusunda dünyanın çok farklı ülkelerinden de sürekli olarak ziyaret alıyoruz. Japonya da bunlardan sadece bir tanesidir.

Vitrin Haber: Bilim ve Akademi kelimeleri gerçekten önemli. Bunu biraz açar mısınız?

Osman Parlak: Biz salt üretim yapan ve sadece üretimi düşünen paydaşlardan oluşmuyoruz. Paydaşlarımız ve biz, hem ülkemizin hem de dünyanın ancak bilimin ışığında ilerlediğinde refaha kavuşacağını ve daha adil bir insanlık oluşacağının farkındayız. Bu anlamda ciddi çalışmalarımız var. Bu çalışmaların tamamı akademik alanlarda gerçekleşmektedir. Bunun sadece bir kolu 80 bilim insanı ve çeşitli komisyonlardan oluşmaktadır. Her an, çevre dostu ve kaliteli ürünü nasıl üretir, halkımız ile nasıl buluşturabiliriz gibi konular için gayret gösteriyor ve raporlar oluşturarak bakanlığımıza sunuyoruz. Bunu özellikle belirtmek istiyorum ki; bilimsel ilerlemeyi hem diğer ürünlerimiz hem de özellikle Türk Somonu konusu üzerinde gerçekleştiriyoruz. Türk Somonu ve halkımızın su ürünlerine ulaşması noktasında akademik çalışmaları önemsiyoruz. Bu anlamda özellikle Türk Somonu’nu çok önemsiyoruz.

Vitrin Haber: Türk Somonu demişken, bu konuyu detaylandırır mısınız?

Osman Parlak: İlk olarak övünerek şunu belirtmek isterim ki, dünya markası olma yolunda ilerleyen Türk Somonu, sadece ve sadece Karadeniz bölgesinin özgün bir ürünüdür. Bunun sebebi ise bu güzel coğrafyanın ve Karadeniz’in üstün özellikleridir. Karadeniz bölgesinin yanında şu an ülkemizde 22 ilimiz doğrudan Türk Somonu ile ilintilidir. Kimisi yumurta, kimisi yavru anlamında, kimisi Türk Somonu adayı anlamında. Dolayısıyla Karadeniz işin tam merkezindedir. Biz dünyanın en lezzetli somonunu yetiştireceğiz. Bu hedefimize adım adım ilerliyoruz. Bu ilerlemede biraz önce söylediğim gibi ışığımız bilimdir. Türk Somonu projesi teknoloji ve özveri ışığında ilerlediği için dünyanın denizlerde ve ağ kafeslerde yapılan en çevre dostu projedir. Bunun nedeni ise 6 ay üretim 6 ay dinlenme olmasıdır. Dolayısıyla sular 6 ay dinlenmektedir. Keza bu hassasiyet diğer çevre dostu bileşenlerle desteklenmektedir. Amacımız dünyanın en kaliteli somonunu bu bölgede sürdürülebilir bir şekilde bilimin ışığında üretmektir. Hali hazırda Türk Somonu vücuda en yararlı yağ asitleri olan omega-3 yağ asitleri EPA ve DHA anlamında Norveç Somonu’ndan üstündür.

Vitrin Haber: Peki Sinop bu işin neresinde?

Osman Parlak: 2023 yılı için 100 bin ton üretim ve 500 milyon dolarlık bir ihracat hedefimiz var ve mutlaka gerçekleştireceğiz. Keza, 2030 yılında ise 200 bin ton ve 1 milyar dolar ihracat hedefimiz var. Bu anlamda Sinop aslında bu işin tam göbeğinde. Üretim ile, istihdam ile, ihracat ile… Size Sinop ile ilgili hedeflerimizden de bahsedeyim. Öncelikle şu var, Türk Somonu başta Japonya ve Rusya olmak üzere dünyanın en önemli ülkelerine ihraç edilmektedir. 2020 yılı ihracatımız pandemi koşullarına rağmen 56 milyon dolar şeklinde gerçekleşti. 2021 yılında bu beklentimiz 200 milyon dolardır. Sinop için ise 2023 yılına kadar 150 Milyon dolarlık hedefimiz var. Sadece Sinop bölgemizde 2023 yılına kadar 60 milyon dolarlık yatırım beklentimiz var. Karada kurulacak olan gerek işleme tesislerinde gerekse balık çiftliklerinde; ki bunlar çok modern tesislerdir, 1100 kişi istihdam edilecektir. Dolayısıyla hem bölgedeki üretim hem istihdam, hem de ihracat açısından çok önemlidir. Tekrar etmek istiyorum: Sadece Sinop’tan 150 milyon dolar ihracat gerçekleşecektir. Bu hedefler doğrultusunda Sinop için, bir tanesi Su Ürünleri Fakültemiz olmak üzere, 31 tesis ön görülmüş, 14 tanesi kurulmuş, 17 tesis de 2022 yılı sonuna kadar kurulacaktır. Bunlar toplamda 32 bin ton kapasiteli olacaklar. Bu tesislerin tamamı sürdürülebilir üretimi benimseyen çevre dostu yüksek standarttaki tesislerdir. Konu hakkında başta Sinop Valimiz Sayın Erol Karaömeroğlu’na ve diğer tüm devlet büyüklerimize bilgiler sunduk, vizyonumuzu, hedeflerimizi anlattık. Buradan kendilerine tekrar teşekkürlerimi ve saygılarımı sunuyorum.

Vitrin Haber: Biliyorsunuz, Sinop Üniversitesi bünyesinde Su Ürünleri Fakültemiz bulunmakta. Tüm bu projeksiyon ışığında üniversitemiz ve hocalarımız, öğrencilerimiz bu işin neresinde?

Osman Parlak: Sinop Üniversitesi ve Su Ürünleri Fakültemiz bizim en önemli paydaşımızdır. Biraz önce konuştuğumuz komisyonların ağırlıklı bileşenleri akademisyenler ve hocalarımızdır. Onlara sizin aracılığınız ile de teşekkür etmek istiyorum. Keza birliğimiz ile Sinop Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi arasında iki protokol var. Birincisi Türk Somonu için yapılan ve yapılacak olan bilimsel çalışmalar için kaynak aktarıyoruz. Bu yıl 64 bin lira bilimsel çalışmalara ayrıldı. Bu destek merkez birliğinden sağlandı ve ilk proje Sinop Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi’nin ‘Yeni nesil pişirme teknikleri’ projesiydi. Bu proje onaylandı ve 16 bin lira destek sağlandı. İkinci protokol ise Sinop Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi ile burs anlamında gerçekleşti. 120 bin lira destek protokolü yaptık ve 60 bin lirasını fakültemiz aracılığı ile geleceğimiz olan öğrencilerimize ulaştırdık. Yine Türk Somonu ve Norveç Somonunu karşılaştıran bilimsel çalışmalar yapılıyor ve bu çalışmaların bir ayağı ise Tübitak’tır. Bu çalışmaların neticesinde su ürünleri alanı için makale yayınlamış olacağız.

Sadece üniversite anlamında değil, bölgemiz adına yapılan yenilikçi ve teknolojik tüm çalışmaları desteklemeyi de amaç edinmiş haldeyiz. Yine bu anlamda geçtiğimiz günlerde Samsun Valimiz Doç. Dr. Sayın Zülkif Dağlı ve Yakakent Kaymakamımız Sayın Fatih Eroğlu ile ‘Robotik Kodlama Atölyesi’nin açılışını yaptık ve desteklerimizi sunduk.

Vitrin Haber: Son olarak buradan neler söylemek istersiniz?

Osman Parlak: Biz bu bölgenin insanları, bu ülkenin evlatları olarak ortak bir hayatı paylaşıyoruz. Bu hayatı, bu yaşamı, tabiatı ve doğal kaynaklarımızı geleceğimiz olan çocuklarımıza kusursuz bir şekilde bırakmalıyız.

Hep birlikte sürdürülebilir üretim için seferber olmalı, kalitemiz ile çevreciliğimiz ile akademi ve eğitimimiz ile öne çıkmalıyız. Üreten, çalışan, kendine yetebilen ve geleceği ışıldayan bir Türkiye olmalıyız.

Biz Samsun ve Sinop İlleri Su Ürünleri Yetiştiricileri Üretici Birliği olarak bu hedeflere sıkı sıkıya bağlıyız. Buradan öncelikle bu satırları okuyan herkese bu mesajı vermek isterim. Bu vesile ile de şimdiden Ramazan ayınızı tebrik etmek ister, iyi bayramlar dilerim.