İmparatorluk döneminde sınırların uzak diyarlara uzanması, ulaşım imkânlarının yetersizliği ve diğer nedenlerle, askere giden gençlerin geri dönmeme ihtimali çok yüksekti. Art arda savaşların yaşanması ile askerlik süresi 8-10 yılı bulabiliyordu. Bu sürede hayatta kalabilenlerin geri dönme ihtimali vardı. İzmir’den Yemen tarafına kalkan bir gemi ve o gemiye binen asker adayları. Ve onları yolcu eden İzmir’e gelebilmiş analar. Evlatlarına son defa sarılıyorlar. Biliyorlar ki, evlatları bir daha asla geri dönemeyecekler. Bir daha onları asla göremeyecekler.
Cumhuriyet öncesinde son beş asır hep savaşlarla geçti. 15.Yüzyıl ortalarından 20.Yüzyıl başlarına kadar, yani 1450- 1900 yılları arası ortalama 3 yıl savaşa 2 yıl barış düşmektedir. Yani 100 yılın 60 yılı savaşla, 40 yılı barışla geçmektedir. Osmanlıda Müslüman olmayan azınlıkların askerlik yükümlülüğü olmadığından, sanayi, ticaret ve tarımsal faaliyetlerde iş gücü kaybı yaşamadıklarından, maddi anlamda Müslümanlardan daha iyi durumdaydılar. En uzun barış dönemi 1739-1768 dönemi olan 29 yıllık dönemdir. Birkaç nesil üst üste yok oldu. Bu durumda, bastığımız her karış toprağın altında yüzlerce şehit yatmaktadır. . Şairin dediği gibi; “Şüheda fışkıracak, toprağı sıksan şüheda.”
Cumhuriyet öncesi dönemler için şehit sayısını tam olarak bilme imkânına sahip değiliz. Cumhuriyet döneminde ise başlangıçtan günümüze kadar olan Sinoplu şehit sayısı 124’tür. Bunlardan 26 tanesi Sinop dışında, diğer illerde bulunan şehitliklerde yatmaktadır.
Büyük Taarruzdan sonra Türkiye uzun bir barış dönemine girdi. Korkunç II. Dünya Savaşının dışında kalmayı başaran Türkiye, bu dönemde Sinop’un toplam 16 şehit verdiği Kore Savaşı ve Kıbrıs Barış Harekâtına katıldı. Bunun dışında İç Güvenlik harekâtlarında verdiğimiz şehitlerle şehit sayısı günümüzde 124’ye ulaştı. Bu şehitlerimizin rütbelere göre dağılımı şöyledir:
124 Sinoplu şehidimizin 11 tanesi Kore Savaşı, 5 tanesi Kıbrıs Barış Harekâtı şehididir. 108 tanesi de İç Güvenlik Harekâtı şehididir. İç Güvenlik alanındaki şehitlerimizin 21 tanesi, Cumhuriyetin kuruluşundan 12.Eylül.1980 Darbesine kadar olan dönemdedir. PKK ve benzeri terör örgütleri doğrudan devleti hedef aldıklarından, 1980 İhtilalinden sonraki dönemde İç Güvenlik alanındaki şehitlerimizin sayısı birden bire artış göstermiştir. Bu dönemde Sinoplu şehitlerin sayısı 87’dir.
Cumhuriyet Dönemindeki 124’ncü, 1980 sonrası dönemdeki 87’nci, yani son şehidimiz Kenan Döngel’dir. Son bir buçuk yıl içinde bu listeyi 8 defa güncelledim. Allah bu listeyi bir daha bana güncellettirmesin.
Vatan ve millet yolunda canlarını veren bütün şehitlerimizi sevgi saygı ve rahmetle anıyoruz. Bizlere haklarını helal etsinler. Allah bu listeyi bir daha bize güncelleştirmesin.
Ruhları şad olsun.
Mustafa ÖZCAN-1981. AYANCIK Abdülmuttalip SÖNMEZ-1983.MERKEZ Eyüp BEYAZİT-1996. BOYABAT
Aydın ÇORAPÇI- 1997. ERFELEK Adem GÜNEY- 1999. ERFELEK
İSTANBUL/PENDİK TAŞLIBAYIR MEZARLIĞI
Mutlu KAYMAKÇI-2001. GERZE Sinan EROĞLU -2007. BOYABAT Mehmet ALTAY- 2000. SARAYDÜZÜ
Bu resimleri Sinop Üniversitesi Eğitim Fakültesinin çok değerli öğrencileri Merve Ökten, Volkan DEMİR, Songül Kul, Gizem Demirtaş ile İlahiyat Fakültesi öğrencisi Ayşenur TAŞÇI çektiler. Kendilerine o güzel yürekleri için sonsuz teşekkür ediyorum. Önümüzdeki yılın Şehitler Haftasına kadar inşallah, Sinop’ta ve diğer illerde bulunan bütün şehitlerimizin şehitlik mezar resimlerine ulaşmış olacağız. İlgi gösteren, destek olan herkese çok teşekkür ederim.
HÜSEYİN YILDIZ. (1929-Ayancık). 12.04.1951’de Kore Savaşında şehit düştü.
(Resimler Kore Büyükelçiliği Savunma Ataşesi Kurmay Albay Jooseong HAN tarafından çekilmiştir.)
Onlar, üçü de aynı yıl doğdular. Üçü de 21 yaşlarındaydılar. Üçü de Ayancıklı idiler. “Kim gönüllü olacak” dendiğinde, üçü de öne fırladılar. 25 Eylül 1950’de İskenderun’dan Kore’ye yola çıkan gemide, üçü de yer almaktaydılar. Kunuri Savaşına üçü de katıldılar. Üçü de aynı yaşta, aynı günlerde şehit oldular. Üçü de Pusan Şehitliğinde yatıyorlar. Sinop’tan 8 tane daha şehit var Kore Savaşında. Onlar Kore Dağlarında yatıyorlar.
Güney Koreliler bizi çok seviyorlar. Gazilerimize olan sevgi ve saygıları her türlü takdirin üzerinde. Ben de çok seviyorum Kore’yi. 896 şehidimiz var orada bizim. 462’si Pusan Şehitliğinde, 374 tanesi de Kore Dağlarında yatıyor. Dikili bir taşları bile yok. Nasıl sevmem ben Kore’yi. Canlarımız var bizim orada. Kore ile bizi kardeş yapan bağlarımız var.
Sinop için, Ayancık İlçemizin Kore Savaşında ayrı bir yeri var. Bu savaşta şehit düşen 11 Sinoplu’dan sadece üçü Pusan Şehitliğinde yatıyor ve üçü de Ayancıklı. Yine bu savaşta esir düşen 234 esirimizin üçü Sinoplu ve Ayancıklı. 33 ay esir kamplarında çile çeken kahraman gazilerimizden ikisi halen Ayancık’ta ikamet ediyorlar. Ramazan YÜKSEL ve Ali Kuzu YILDIRIM. Kendilerine sağlıklı uzun ömürler diliyorum, tekrar görüşmek üzere saygı ile ellerinden öpüyorum.
Karabük İl Mezarlığı
( Sabri BOTEPE (25. Mart .2017))
