Sinop’un tarihi içinde bu güne kadar gelebilen üç hamamı bulunuyor. Bunlar Aşağı Hamam(Tuzcular Hamamı), Yukarı Hamam (Alaeddin Hamamı) bir de Yalı-Varoş hamamı vardır.. Saydığım bu hamamlardan Aşağı Hamam asli işlevini sürdürürken, Yukarı Hamam önce manav, daha sonra kafe şimdide bir derneğin İl Temsilciliği olarak kullanılmakta, Yalı-Varoş hamamı da harabeye dönmüş haliyle varla yok arasında can çekişip duruyor.

Ben burada Yalı-Varoş hamamı konusunda bir şeyler yazmak ihtiyacını hissettim. Şehrimizin İstiklal İlkokulu’nun alt tarafında bulunan Yalı –Varoş Hamam’ının Vakfiyesi İsfendiyaroğlu II. İbrahim bey adına düzenlenmiştir. Yapı XVIII. Yüzyıl sonlarında yenilenircesine onarılmıştır. İlimizde Selçuklu dönemine ait önemli birkaç tarihi eserden bir tanesidir. Benim araştırmalarıma göre; Yalı-Varoş hamam’ının hissedarları var. Büyük Hisse Merhum Av. Osman Hilmi Kurada varislerinin. Bundan başka Batur Ailesi de bu hamamda hisse sahibidir. Bana bunu Eski İl Genel Meclisi Üyesi degerli isim Abdullah Batur söylemişti. Bu hamam’ın eski haline gelmesi, yani onarılması için önce Kamulaştırılmasının yapılması gerekli. Bunun içinde Vakıflar Genel Müdürlüğü, yahut da Samsun Vakıflar Bölge Müdürlüğünün burayı alması lazım. Ancak bu kurumun bu güne kadar böyle bir girişiminin olmadığını tespit ettik. Sinop Valiliği, Sinop Belediye Başkanlığı bu konunun üzerinde duracak olurlarsa bence bu iş sonuç verir. Hepimiz görüyoruz. Sinop tarihini yaşatmak için Sinop Müze Müdürlüğü deyim yerinde ise cımbızla tarihi eser arıyor. Sinop’taki bazı arsa sahipleri bir taş parçası çıkarda inşaatımız yarım kalır diye temel kazısı bile yapmadan binayı tamamlamak istediklerini söylüyorlar. . . Böyle bir Sinop’ta Yalı- Varoş hamamı gibi önemli bir Selçuklu yadigarı tarihi yapıtın göz göre göre yıkılmasını seyretmek gerçektende bize yakışmıyor.

Bu tarihi hamam’ın çalıştığını, Sinop Halkına hizmet verdiğini benim yaşımda olan her kes bilir. Çocukluğumuzda evlerde banyo bulunmaması nedeniyle Sinop’un bu üç hamam’ı halka hizmet veriyordu. Yalı Hamam’ı bizim mahallede bulunduğu için büyüklerimiz bizi buraya getirirdi.

Bunların yanında İlimizde bulunan Balatlar kilisesinde yaklaşık 8-10 yıldır kazı yapılıyor. Bu kazıya çok para harcanıyor. Kıymetli okuyucularım bu kazılar içinde ne çıkıyor derseniz hamam çıkıyor. Ben buranın kazısına karşı biri de değilim. Çıkarılsın, yapılsın. Ancak, yer altında bulunan hamamdan önce, yer üstünde yıkılma aşamasına gelmiş Selçuklu mimarisinin izlerini taşıyan güzel bir hamamın da kurtarılmasını istemek herhalde hakkımız olsa gerek.

Bu hamam’ın Sinop tarih’ine kazandırılması için artık elinde kimin yetkisi varsa kullanmasını istiyoruz. Benim tahminime göre, Vakıflar Genel Müdürlüğü bu güne kadar bu konuyla hiç ilgilenmemiştir. Beklenirse tarihi eser çok daha berbat bir duruma gelecek. Bu işin neticelendirilmesi için Sinop Valisi başta olmak üzere, Sinop Belediye Başkanı, Sinop Milletvekillerine büyük iş düşüyor. Bu saydığım yetkililer bir zahmet gidip bu hamamı görsünler, ondan sonra ilgilenip ilgilenmemek onlara bağlı diyorum. Hayırlısı diyelim.