Son yüzyıl içerisinde Türk milletinin,,özelliklede gençliğinin zihinlerinde Avrupa kültürüne karşı bir şüphe bir nefret Avrupa emperyalizmine karşı bir direniş başladı. Bu bataklıktan kurtulmak için bir çıkış yolu bulmaya çalışıldı. İşte Türkiye bu arayış içinde bocalarken LİBYA gibi PAKİSTAN gibi ülkelerde ‘’İslam’’sloganlıyla ortaya çıkan hareketler görüldü. En son 1979 yılında İRAN İslam devrimi gerçekleştirildi.
Bu olaylar Türk insanı üzerinde belli ölçülerde tesir alanları buldu. Türk solu, bu hareketleri İslam sosyalizmi olarak değerlendirirken halktan yani avamdan kaynaklanan dini çevreler ise bu gelişmeleri acaba bir kurtuluş simidi olabilir mi diyerek ümit ve şüpheyle baktı. Fakat Türkiye’de uzun yıllardan beri sistemli şekilde yürütülen kültür yozlaştırması sonucu dini bilimler zemininde de çoraklaşmanın meydana getirdiği büyük dini otoritelerin yetiştirilmesini engellediği gerçeğiyle karşılaşıldı. Bunun sonucunda söz konusu ülkelerde meydana gelen sistem değişiklikleri Türkiye’de de belli politik gayretlerle beli ölçülerde tesir alanı meydana getirdi. Geniş halk kitlelerinde fazla rağbet görmedi.
Öte yandan ne LİBYA örneği , ne İRAN modeli Türkiye şartlarına uymuyordu.Buna rağmen ve eh-il sünnet inancı asırlardan beri bütün İslam dünyasında olduğu gibi yurdumuzda da gerçeğin tek yolu olarak hüküm sürmüşken,yüzyılın sonlarına doğru bir takım politik hesaplarla ülkemizde de Şii-İran modeline kapılar aralanmak istenmiştir.
Dünyayı sarsan, Türkiye’mizi de yakından ilgilendiren ve etkileyen bu hareket hakkında doyurucu bir bilgi elde edilememiştir. Bu cümleden olmak üzere mezhep nedir, hak mezhep, batıl mezhep ne demektir? Şia, Şii, Alevi, Bektaşi ne demektir? Bu inanışın dini, tarihi ve soysal boyutu nelerdir?
Mezhep: gidilen yol demektir. Peygamberimizin ölümü ve sahabenin de kalmayışından sonra tabiin ve tebe-u tabiin döneminde yeni coğrafi bölgelerin İslam’a girmeleri, yeni yeni meseleleri gündeme getirmiştir. Bunların çözümlerinde yeni yeni yorumlar doğurmuştur. Bu yorum farkları mezhepleri ortaya çıkarmıştır.
Temelde ikiye ayrılırlar
1)Hak mezhepler( Ehli sünnet) Dini litaratürde ; dini anlama ve yaşama da Hz. Peygamberin ve sahabenin yolunu izleyen onları örnek kabul eden, Allah’ın kitabını ve Hz. Muhammed’in sünnetini rehber edinen ümmet çoğunluğu anlamında kullanılır.
2)Batıl mezhepler (Ehli Bit’at) Sözlükte dinle ilgili yeni görüş ve davranışları benimseyenler anlamına gelirken dini litaratürde; Hz. Muhammed’in ve ashabının sünnetini terk ederek onların izlediği yoldan ayrılan mezhep ve gruplar anlamına gelir.
Hak mezhepler
a)İtikadi mezhepler: İman ve inançla ilgili konularda hüküm oluşturan mezhepler
1)Selefiye
2)Matüridiye
3)Eş’ariye olmak üzere üç tanedir
b)Ameli mezhepler: İslam’ın uygulama alanında farklı yorumlar getiren mezheplerdir.
1)Hanefi mezhebi
2)Maliki mezhebi
3)Şafi mezhebi
4)Hambeli mezhebi olmak üzere dört tanedir.
NOT:Şafi mezhebi ile Şii veya Şia’yı karıştırmamak gerekir.
-
-
-